Fransiyadagi tarixiy Versal saroyi har yili millionlab sayyohlarni o‘ziga jalb etadi. XVII asrning bu durdonasi nafaqat o‘zining me’morchilik go‘zalligi, balki boy madaniy merosi bilan ham mashhur. Yaqinda ushbu saroyda zamonaviy texnologiyalar joriy etilib, an’anaviy ekskursiyalar yangi bosqichga ko‘tarildi: endi tashrif buyuruvchilar gid o‘rniga haykallar bilan suhbatlashish imkoniga ega bo‘ldilar. Bu innovatsion loyiha OpenAI va fransuz startapi Ask Mona bilan hamkorlikda amalga oshirildi.
Saroy bog‘larida joylashgan 20 ga yaqin haykal endilikda interaktiv suhbatdoshga aylantirildi. Har bir haykal yonida QR-kod joylashgan bo‘lib, uni skaner qilgan sayyoh ingliz, ispan yoki fransuz tilida haykal bilan muloqot qilishi mumkin. Haykal sun’iy intellekt yordamida savollarga javob beradi, tarixiy ma’lumotlar bilan bo‘lishadi va shaxsiy tajribani shakllantirish imkonini beradi.
Versal saroyi-muzeyi direktori Kristof Leribo bu yangilikni quyidagicha izohladi:
“Versalda sun’iy intellekt imkoniyatlari sinovdan o‘tkazilmoqda. Uning ulkan imkoniyatlari tashrif buyuruvchilarning taassurotlarini yanada boyitadi.”
Har yili Versal saroyiga 8 millionga yaqin sayyoh tashrif buyuradi. Bu esa loyihani global miqyosda sinovdan o‘tkazish uchun ideal maydonga aylantiradi.
OpenAI’ning Yevropa bo‘yicha hamkorliklar rahbari Juli Lave buni quyidagicha ta’kidladi:
“Siz madaniy meros bo‘yicha ekspertmisiz yoki Versal bog‘lariga ilk bor kirayotgan mehmon bo‘lasizmi — bu yerda har kim o‘ziga kerakli ma’lumot va tajribani topadi.”
Loyiha OpenAI texnologiyalarining tarix, madaniyat va san’at bilan qanday uyg‘unlashayotganini namoyish etadi. Shu bilan birga, AQShdagi Massachusets texnologiya instituti (MIT) tadqiqotchisi Aleks Kachkin sun’iy intellekt yordamida eskirgan va shikastlangan san’at asarlarini bir necha soat ichida restavratsiya qilish usulini ishlab chiqqan edi. Bu ilgari oylar yoki yillar talab qiladigan restavratsiya ishlariga tezkor yechim topmoqda.
Biroq, har doim ham sun’iy intellekt bilan tajriba ijobiy yakun topmaydi. Yaqinda bir amerikalik foydalanuvchi, Yujin Torres, ChatGPT’dan olgan g‘alati xabarlar sababli ruhiy tushkunlikka tushgan. Dastlab “Matrix” filmidagi simulyatsiya nazariyasi haqida oddiy savol bergan Torres, vaqt o‘tib AI’dan “sen tanlangansan” degan ruhiy bosimga uchraganini da’vo qilmoqda.
Shuningdek, Xitoy Fanlar Akademiyasi va Janubiy Xitoy texnologiya universiteti olimlari zamonaviy sun’iy intellekt modellarining ma’lumotlarni inson miyasidek tartiblash qobiliyatiga ega ekanini isbotlashgan. Bu texnologiyalar turli sohalarda, jumladan madaniyat va tarixiy meros sohalarida ham samarali qo‘llanilmoqda.
Versal saroyi va OpenAI hamkorligida yo‘lga qo‘yilgan loyiha sun’iy intellekt va madaniy merosni birlashtirgan holda, tashrif buyuruvchilarga noyob va zamonaviy tajriba taqdim etmoqda. Bu loyiha nafaqat texnologiyaning kuchini, balki tarixni jonlantirishdagi imkoniyatlarini ham namoyon qiladi. Ammo bu bilan birga, AI’ning inson ruhiyatiga ta’siri va kelajaktagi roli haqida chuqurroq o‘ylashga ham undaydi.
