O‘zbekistonda futbol bo‘yicha necha yillik armonlar, alamli mag‘lubiyatlar va maydon tashqarisidagi fojealar fonida nihoyat katta quvonch yuz berdi — O‘zbekiston milliy terma jamoasi ilk bor FIFA Jahon chempionatiga yo‘llanma oldi.
Oq bo‘rilar – O‘zbekiston milliy jamoasi — futbol maydonida bir necha bor chekkadan qaytgan. Ammo bu safar ular tarixni o‘zgartirdi. O‘zbekiston ilk bor Jahon chempionatiga chiqdi.
Server Jeparov, Odil Ahmedov, Ignatiy Nesterov, Maksim Shatskix kabi yulduzlar — o‘z davrining eng kuchli futbolchilari hisoblangan bu nomlar — hech qachon bu marrani zabt eta olmagan. Ularning safida Timur Kapadze ham bor edi — qat’iyatli, g‘ayratli o‘yinchi, biroq u ham futbolchi sifatida bu orzuga yetisha olmagan.
Ammo Kapadze murabbiy sifatida tarixga kirdi. U milliy jamoani 2026-yilgi FIFA Jahon chempionatiga olib chiqdi. 43 yoshli Kapadze, 10 yil avval futbolchilik faoliyatini yakunlagan bo‘lsa-da, sidqidildan mehnat qilib, bu muvaffaqiyatga erishdi.
Bu yo‘l oson bo‘lmadi. O‘zbekiston bir necha bor Jahon chempionatiga juda yaqin keldi. Eng og‘ir lahzalar — Germaniya 2006 va Braziliya 2014 saralash bosqichlarida so‘nggi o‘yinlarda alamli mag‘lubiyatlar edi. Biroq bu safar omad yuz berdi.
Tarixiy yo‘llanma BAAda, Abu-Dabida, 0:0 hisobidagi durang bilan qo‘lga kiritildi. Garchi o‘yin silliq bo‘lmagan bo‘lsa-da, hech kim uning qanchalik jonli o‘tganini emas, balki natijani eslab qoladi. Chunki bu — tarix.
O‘zbekiston nafaqat o‘z tarixida, balki butun Markaziy Osiyo mintaqasida Jahon chempionatiga chiqqan birinchi jamoaga aylandi. Bu keng hudud — shimolda Rossiya, sharqda Xitoy va janubda boshqa davlatlar bilan chegaradosh — endi futbol xaritasida yangi yulduz bo‘ldi.
Bu yutuqni o‘ziga xos fojealar ham ortda qoldirdi. 1979-yilda zamonaviy Ukraina osmonida sodir bo‘lgan aviatsiya halokatida “Paxtakor” jamoasining asosiy futbolchilari halok bo‘lgan. Bu voqea O‘zbekiston futboli uchun og‘ir zarba bo‘lgan edi.
Shundan so‘ng mamlakat futboli qayta tiklandi. Butun O‘zbekiston bo‘ylab zamonaviy yoshlar markazlari, akademiyalar ochildi. O‘zbekiston U-17 jamoasi ikki marta Jahon chempionatining chorak finaliga chiqqan bo‘lsa, U-20 jamoasi so‘nggi musobaqada 1/8 finalga yetib bordi. O‘zbekiston Olimpiya jamoasi esa o‘tgan yili Parij sahnasida o‘ynadi.
Bu yuksalishlar fonida yangi avlod shakllandi — ular ichida Abbosbek Fayzullayev va Abduqodir Xusanov alohida ajralib turadi.
Xusanovning rivojlanishi ayniqsa hayratlanarli. U atigi uch yil avval Toshkentning “Bunyodkor” jamoasi yoshlar safida edi. Bugunga kelib esa Manchester City jamoasiga qo‘shildi va hattoki to‘yida Jek Grilish shaxsan nutq so‘zladi. U FIFA klublar o‘rtasidagi Jahon chempionatida qatnashadi.
Bu futbolchilar — o‘zlaridan oldingi yulduzlardan ilhomlangan. Endi esa ular kelajak avlod uchun ilhom manbaiga aylanishmoqda.
O‘zbekiston nihoyat orzusiga erishdi. Endi bu jamoaning ismi futbol tarixiga oltin harflar bilan yoziladi, — deyiladi oʻzbek futbolchilarining tarixiy gʻalabasi haqida FIFA ning rasmiy saytida chop etilgan maqolada.
