AQSh Prezidenti Donald Trump 4-iyun kuni yangi immigratsiya cheklovlarini e’lon qildi.
Unga ko‘ra, 12 davlat fuqarolarining AQShga kirishi to‘liq taqiqlanadi, yana 7 davlat fuqarolari esa qisman cheklovlarga duch keladi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, bu qaror 2025-yil 9-iyundan kuchga kiradi.
Oq uy ushbu cheklovlarni milliy xavfsizlikni ta’minlash va vizani suiiste’mol qilish holatlarini kamaytirish maqsadida joriy etayotganini bildirdi. Trump ma’muriyati ushbu davlatlar “AQSh bilan deportatsiya borasida hamkorlik qilmayotgan”, “fuqarolarni to‘liq tekshirish tizimiga ega emas” va “yuqori xavfli hududlar” ekani haqida dalillar keltirdi.
To‘liq taqiqlangan davlatlar:
Quyidagi 12 davlat fuqarolariga barcha vizalar (sayyohlik, ishchi, talabalar, immigratsion) berilishi to‘xtatiladi:
— Afg‘oniston
— Birma (Myanma)
— Chad
— Kongo Respublikasi
— Ekvatorial Gvineya
— Eritreya
— Gaiti
— Eron
— Liviya
— Somali
— Sudan
— Yaman
Bu davlatlardan kelgan fuqarolarning vizasiz kirishi yoki AQShda qolib ketish holatlari yuqori ekani aytilmoqda. Masalan, Birma fuqarolari orasida vizani belgilangan muddatdan oshirib qolish holatlari 27 foizni tashkil qilgan. Chadda bu ko‘rsatkich 50 foizdan yuqori.
Qisman cheklov joriy etilgan davlatlar:
Quyidagi 7 davlat fuqarolari uchun ayrim vizalar (ayniqsa, talabalar va sayyohlar uchun mo‘ljallangan vizalar) cheklanadi:
— Burundi
— Kuba
— Laos
— Syerra-Leone
— Togo
— Turkmaniston
— Venesuela
Ular uchun ba’zi vaqtinchalik vizalar istisno tariqasida berilishi mumkin.
Qaror quyidagilarga tatbiq etilmaydi:
AQShda doimiy yashovchilar (green card egalari);
Amaldagi vizasi borlar;
Diplomatik xizmatdagi shaxslar (A, G, NATO toifalari);
Sportchilar va xalqaro musobaqalardagi vakillar;
AQSh hukumati bilan hamkorlik qilgan Afg‘oniston fuqarolari uchun maxsus immigratsion vizalar.
Inson huquqlari tashkilotlari va ayrim davlatlar bu qarorni diskriminatsion deb baholamoqda. Ayniqsa, AQSh bilan hamkorlik qilgan afg‘onistonliklar uchun bu qaror “xiyonat” sifatida qabul qilinmoqda. Ular evakuatsiya jarayonida AQShga yordam bergan, ammo hozir o‘z yurtlariga qaytolmay qolmoqda.
Ushbu choralar AQShning 2017-yildagi mashhur “musulmonlar taqiqi” siyosatini eslatmoqda. O‘sha paytda ham Trump ayrim musulmon aholiga ega davlatlar fuqarolarining AQShga kirishini cheklagandi.
