2025-yil 26-may kuni Yevropa Markaziy banki prezidenti Kristin Lagard yevroning xalqaro moliya tizimidagi rolini kuchaytirish bo‘yicha muhim bayonot berdi. Uning ta’kidlashicha, agar Yevropa Ittifoqi moliyaviy va xavfsizlik infratuzilmasini mustahkamlasa, yevro AQSh dollariga munosib muqobil valyutaga aylanishi mumkin.
Lagard global investorlar AQShning beqaror siyosati tufayli dollarga bo‘lgan ishonchini kamaytirayotganini, biroq ular yevroga emas, balki oltin kabi aktivlarga murojaat qilayotganini qayd etdi. Bu holat yevroning global rolini oshirish uchun qo‘shimcha choralar ko‘rish zarurligini ko‘rsatadi.
U yevroning xalqaro ta’sirini oshirish uchun quyidagi choralarni taklif qildi:
Kapital bozorlarini chuqurlashtirish: Yevropa Ittifoqi ichida sarmoyalarni jalb qilish va taqsimlashni osonlashtirish uchun kapital bozorlarini yanada rivojlantirish.
Huquqiy asoslarni mustahkamlash: Moliyaviy operatsiyalarni ishonchli va barqaror qilish uchun huquqiy infratuzilmani kuchaytirish.
Xavfsizlik salohiyatini oshirish: Yevropa Ittifoqining mudofaa va xavfsizlik imkoniyatlarini kengaytirish orqali valyutaning barqarorligini ta’minlash.
Lagard, shuningdek, yevroni xalqaro savdoda kengroq qo‘llash va transchegaraviy to‘lov tizimlarini takomillashtirish zarurligini ta’kidladi. U yevrozonaning bo‘linib ketgan kapital bozorlarini birlashtirish va likvid xavfsiz aktivlar yaratish uchun qo‘shma moliyalashtirish mexanizmlarini joriy etishni taklif qildi.
Biroq, bu tashabbuslar siyosiy to‘siqlarga duch kelmoqda. Xususan, Germaniya kabi davlatlar qo‘shma qarz olishga ehtiyotkorlik bilan yondashmoqda.
Shunga qaramay, Lagard kuchliroq yevro quyidagi afzalliklarni ta’minlashi mumkinligini ta’kidladi:
Qarz olish xarajatlarini kamaytirish: Barqaror valyuta orqali investorlar uchun xavf kamayadi, bu esa past foiz stavkalarini ta’minlaydi.
Valyuta kursi tebranishlaridan himoya qilish: Xalqaro savdoda yevroning kengroq qo‘llanilishi valyuta risklarini kamaytiradi.
Xalqaro sanksiyalardan mustasno bo‘lish: Yevroning global rolini oshirish orqali Yevropa davlatlari AQShning sanksiyalariga kamroq ta’sirchan bo‘ladi.
Lagardning bu bayonoti Yevropa Ittifoqining moliyaviy mustaqilligini oshirish va global moliya tizimidagi o‘z o‘rnini mustahkamlash yo‘lidagi muhim qadam sifatida baholanmoqda.
