Tojikiston hukumati sun’iy intellekt texnologiyalarini rivojlantirmoqchi, lekin buning uchun zarur bo‘lgan eng oddiy infratuzilma — tez va sifatli internet hali yo‘q.
Speedtest Global Index reytingiga ko‘ra, Tojikiston Yevrosiyoda eng sust internetga ega davlat bo‘lib, dunyo bo‘yicha 155 mamlakat ichida 117-o‘rinni egallagan. Poytaxt Dushanbe mobil internet tezligi bo‘yicha hatto reytingga ham kira olmagan.
Prezident huzuridagi raqamli texnologiyalar agentligi rahbari Xurshid Fayzullozoda buning sababini shunday izohladi:
“Tojikiston hududining 93 foizi tog‘lardan iborat, bu internet yetkazishni qiyinlashtiradi.”
Uning aytishicha, internet sifatini yaxshilash uchun optik tolali kabellar o‘rnatish va serverlar sonini oshirish rejalashtirilgan. Shuningdek, “xususiy sektor” ham bu jarayonda muhim rol o‘ynashi mumkinligi aytilgan. Ammo qachon va qanday qilib bu amalga oshirilishi bo‘yicha aniq ma’lumot berilmagan.
Fayzullozoda shuningdek, “yaqin orada Tojikistonda 5G tarmog‘i to‘liq ishga tushadi,” deb va’da berdi. Lekin tafsilotlar yo‘q.
Tojikistonning tog‘li hududlari internetga xalaqit beradi degan da’vo qo‘shni Qirg‘iziston misolida kuchsiz ko‘rinadi. Qirg‘iziston ham asosan tog‘li mamlakat bo‘lsa-da, u fiksatsiyalangan internet bo‘yicha 82-o‘rinda, mobil internet bo‘yicha esa 76-o‘rinda turibdi — bu Tojikistonga qaraganda ancha yuqori natija.
Markaziy Osiyo ichida eng tez internet ayni paytda O‘zbekistonda (76-o‘rin), Kavkazda esa Ozarbayjonda (86-o‘rin). Hatto Gruziya ham Tojikistondan yuqoriroq — 114-o‘rinda turibdi.