AQSH hukumati dunyoning eng nufuzli oliygohlaridan biri bo‘lgan Garvard universitetiga 2025–2026 o‘quv yili uchun xorijiy talabalarni qabul qilishni taqiqladi. Bu haqda The New York Times va Reuters nashrlari xabar berdi.
Ushbu qaror Donald Tramp boshchiligidagi ma’muriyat tomonidan qabul qilindi va ayni paytda Garvardda o‘qiyotgan 6 800 dan ortiq chet ellik talabaga bevosita ta’sir ko‘rsatadi. AQSH Ichki xavfsizlik departamenti bu chorani “milliy xavfsizlikni ta’minlash” bilan izohladi.
AQSH Ichki xavfsizlik vaziri Kristi Noemning bayonotida aytilishicha:
Garvard universiteti Xitoy Kommunistik partiyasi bilan aloqador tadqiqotlarda ishtirok etgani;
Talabalar orasida qonunbuzarliklar yoki ekstremistik harakatlarda gumon qilinganlar bo‘lgani;
Va universitetning ayrim holatlarda hukumat so‘rovlariga javob bermagani ushbu qarorni chiqarishga asos bo‘lgan.
Bundan tashqari, rasmiylar Garvardda ayrim professorlar va tadqiqotchilar xorijiy davlatlarning ta’siri ostida ishlayotgani haqida xavotir bildirgan.
Bu qaror 2025-yil kuzida boshlanadigan yangi o‘quv yilidan boshlab kuchga kiradi. Ya’ni, Garvard endi yangi xalqaro talabalarni qabul qila olmaydi.
Ayni paytda tahsil olayotgan xorijiy talabalar quyidagi xavf ostida:
O‘qishni boshqa universitetlarga o‘tkazishga majbur bo‘lishlari mumkin;
Vizalarining muddati tugagach, AQSHni tark etishlariga to‘g‘ri keladi;
AQSHdagi qonuniy maqomlari savol ostida qolmoqda.
Garvarddagi xalqaro talabalar bo‘limi bu bo‘yicha huquqiy yordam ko‘rsatish uchun maxsus shtab tashkil qilganini ma’lum qildi.
Universitet rasmiy bayonotida bu qarorni “noqonuniy, siyosiy motivlangan va adolatsiz” deb atadi.
Garvard prezidenti Alan Garber quyidagicha izoh berdi:
“Bu qaror nafaqat Garvardga, balki butun oliy ta’lim tizimimizga, ilm-fan va fikrlar erkinligiga nisbatan tahdiddir. Biz xalqaro talabalarimizni qo‘llab-quvvatlaymiz va bu qarorga qarshi sud orqali kurashamiz.”
Huquqshunoslar fikricha, bu chora oliy ta’lim muassasalarining avtonomiyasi va xalqaro hamkorlikka katta zarba bo‘lishi mumkin.
Donald Trampning ikkinchi prezidentlik davridagi siyosati xalqaro talabalar va muhojirlar oqimini cheklashga qaratilganligi bilan tanilgan. U ilgari ham boshqa universitetlarga bosim o‘tkazgan, chet ellik talabalarning ma’lumotlarini hukumatga taqdim etishni talab qilgan.
Garvard esa o‘zining ko‘p yillik xalqaro akademik aloqalari, xorijiy grantlari va xalqaro professorlari bilan mashhur bo‘lib, ushbu qaror butun akademik hamjamiyatda keskin norozilik uyg‘otgan.
